Overal in Vathorst Amersfoort is kunst te vinden: verspreid door de wijk staan 12 kunstwerken in de openbare ruimte. Kunst geeft Vathorst meerwaarde. De kunstwerken, culturele evenementen en tijdelijke projecten zorgen voor verbinding, ontmoeting, verbazing, bezinning en identiteit. In dit artikel gaan we in op twee opmerkelijke kunstwerken ‘Blinddruk van de tijd’ in het Park van de Tijden en ‘Mercurius’ in het winkelcentrum.
BLINDDRUK VAN DE TIJD | 2007
In het Park van de Tijden kun je doen wat je in de meeste parken doet: een balletje trappen, spelen in de speeltuin of even bijkomen op een bankje. Dit park biedt echter een bijzonder alternatief voor dat bankje: je kunt hier namelijk ook uitpuffen op een van de drie met verhalen bedrukte stenen. De kans is groot dat de bezoeker vervolgens het park verlaat met een deel van het verhaal bij zich. Letterlijk. De stenen vertellen de verhalen van (oud-) bewoners van Vathorst en vormen het kunstwerk ‘Blinddruk van de Tijd’. Kunstenaars Anne-Fleur Aronstein, John de Groot en Petra Hulst gebruikten de blinddruktechniek: een druktechniek waarbij geen inkt wordt gebruikt. De teksten zijn in spiegelbeeld én in reliëf aangebracht. Ze laten zich dus alleen lezen als er een afdruk van wordt gemaakt: op de blote huid, op papier of op een andere creatieve manier. Het kunstenaarstrio verzamelde de verhalen over het vroegere Vathorst bij (oud) bewoners, waarna auteur Abdelkader Benali er één verhaal van maakte. Dit verhaal is vervolgens op de stenen gedrukt. Met ‘Blinddruk van de Tijd’ blijven de geschiedenis van het landschap en de herinneringen van de bewoners dus letterlijk levend en tastbaar.
OVER DE KUNSTENAARS
Anne-Fleur Aronstein (1980) is landschapsarchitecte en heeft haar eigen ontwerpbureau voor (landschaps) architectuur, kunst en design. Ze studeerde aan de Design Academy in Eindhoven en de Academie van Bouwkunst in Amsterdam. Aronstein werkt voor verschillende (inter)nationale ontwerpbureaus aan plannen en concepten voor de inrichting van openbare ruimten en projecten op het gebied van landschaps- en stadsontwikkeling. John de Groot (1974) studeerde aan de Design Academy in Eindhoven en aan de Academie voor Bouwkunst in Tilburg en Rotterdam. Na zijn studie werkte hij als landschapsarchitect en voor een stedenbouwkundig bureau in Rotterdam. Hij is regelmatig actief bezig met prijsvragen en freelance werk. Petra Hulst (1978) studeerde af aan de Rietveldacademie in Amsterdam en werkt als lichtontwerper bij Philips Lightning aan verschillende projecten voor de openbare ruimte. Zo werkte ze mee aan het ontwerp van het FreeStreet LED-verlichtingssysteem: een innovatief kabelsysteem met zwevende LED-verlichting dat traditionele straatlantaarns vervangt. Daarnaast werkt ze aan kunst- en ontwerpopdrachten in de openbare ruimte.
MERCURIUS| 2010
Mercurius waakt over het winkelcentrum van Vathorst. Op de plek in de wijk waar de meeste handel wordt gedreven, is deze Romeinse god van de handel goed op zijn plaats. Hoewel het bronzen beeld ruim vier meter hoog is, valt het niet direct op. Toch is het de moeite waard om er wat langer bij stil te staan. Het kunstwerk is van de hand van Pjotr Müller. Voor Vathorst maakt hij een eigentijdse, vrouwelijke versie van de god van de handel. Müller: ‘Ik maak gebruik van onderdelen van een aantal klassieke beelden, van attributen van Mercurius (Haan, Staf, Geit), maar ook van alledaagse voorwerpen als tafels en stoelen om zo tot een samengesteld beeld te komen. De tafels dienen ook als een soort gebouw (loggia) om het beeld te ‘beschermen.’ Het beeld werd onthuld in 2010, in de tijd dat alleen het eerste deel van het winkelcentrum in bedrijf was. Ondertussen is de bedrijvigheid rondom het kunstwerk flink toegenomen: de winkels in de tweede fase zijn opgeleverd en achter het kunstwerk opende Hart van Vathorst de deuren: een kerk, twee zorginstellingen en een kindercentrum onder één dak. Binnenkort start de bouw van de derde fase van het winkelcentrum. Kortom, de handel gaat voorspoedig. Zou dat de positieve invloed van Mercurius zijn?
PJOTR MÜLLER
Pjotr Müller (1947) is een Nederlands beeldend kunstenaar. Na zijn studies bouwkunde aan de Technische Universiteit (Delft) en beeldhouwen aan de Rietveldacademie (Amsterdam) nam Müller deel aan verschillende groepstentoonstellingen. Ook heeft hij ruim 35 solotentoonstellingen op zijn naam staan. Müller is bekend geworden met zijn architectonische installaties die hij sinds de jaren tachtig bouwt uit sloophout, zoals voor het Beeldenbos van het Kröller-Müller Museum in Otterloo (1987). Het zijn ruimtes die soms worden gebruikt om kunst in tentoon te stellen en soms bedoeld zijn om in rond te dwalen.
Fotografie: Cees de Vries
