Van 350 km/u in een keer afremmen voor de Tarzanbocht om vervolgens na een aanloop weer op volle toeren te komen. Deze metafoor gebruikt zanger Ben Cramer om zijn geliefde zangtechniek te duiden in zijn welhaast eeuwige drang om te laten zien dat hij wel degelijk meetelt in de showbusiness. “You Raise Me Up is zo’n lied dat van groot naar ineens heel klein gaat, evenals Music at the Night, uit Phantom of the Opera. Het publiek vindt het mooi.”
Cramer komt tot deze inspirerende beschouwing als hij op deze ochtend een blik werpt op zijn nette en fraai aangelegde achtertuin. “Ik ben veel met mijn tuin bezig. Deze moet fris en opgeruimd zijn. En als ik dan hier zit en naar het resultaat kijk, kan ik genieten. Actie veroorzaakt reactie. Zo werkt het ook bij een artiest. Het geeft energie als uit de reacties van het publiek na afloop blijkt dat ze hebben genoten van de Tarzanbochten en de aanloop ernaar. Mensen voor je winnen. Daar gaat het om. Maar een avond kan ook heus anders verlopen. Het circuit was dan kennelijk té bochtig.” De geboren Amsterdammer heeft zelf ook bochten gekend in zijn lange en respectabele zangcarrière. Het nummer Seven Lonley Days dat in 1953 gezongen werd door Bonnie Lou was een van de nummers die in het ouderlijk huis op nummer 106 in de Vrolikstraat het vliegwiel van zijn zangcapaciteit op gang bracht. “De muzikaliteit in het DNA van de familie ontbrak ondanks dat er nog sporen zijn van mediterraan bloed in onze aderen”, aldus Cramer die als jongetje verzot was op zingen. “Tijdens de periode op de middelbare school die ik na een paar herhalingszetten afbrak, vroeg een oud-klasgenoot, Wim Timmer, of ik een muziekrepetitie van ‘zijn’ bandje The Rhythm Boys wilde bijwonen. Timmer speelde gitaar en achter een trommeltje timmerde de dertienjarige Roel van Ark erop los wanneer instrumentale nummers, als de megahit Apache van The Shadows de oefenruimte vult. Op de salontafel lag Teenbeat. Dat was een keurig en kleurig gedrukt lijfblad voor de prille popgeneratie dat de concurrentie aanging met Muziek Expres en Muziek Parade. Het blad was populair dankzij de afgedrukte songteksten. Terwijl mijn oud klasgenoot cum suis zich uitsloofden op de instrumenten, bladerde ik door de teksten en zong op het moment dat het bandje I’m Gonna Knock On Your Door speelt van Eddie Hodges, voluit mee. We kregen een klik. De naam van de band werd niet veel later omgedoopt in The Sparklings waarmee wij met zowel een Engels- als Nederlandstalig repertoire in 1965 in Amsterdam de Internationale Talentenjacht wonnen.”
De Reuver
Na een reeks optredens in rokerige en zweterige zaaltjes, afgewisseld met een baantje bij Klap, Gouda & Bredius assuradeuren, beleefde Cramer zijn doorbraak. Het is mei 1967. The Sparklings speelde net als de musici van John Kristel op het eeuwfeest van Honig in De Doelen in Rotterdam. Kristel was leider van een van de betere amusementsorkesten die zich destijds had verbonden aan de landelijke lunchroomketen van Ruteck’s. “Mijn broer John, die onze manager was, had ik die avond op pad gestuurd om eens te onderzoeken of ik niet een lied met dat orkest kon zingen. Zangeres Annie de Reuver, die toen gastvrouw was, gaf het groene licht. Ik heb daar toen Green, Green Grass Of Home vertolkt. Dit gaat over een gevangene die aan de vooravond van zijn executie droomt over het groene gras rondom zijn huis. In die jaren was het een absolute hit van de Britse Tom Jones die dit nummer had gecoverd. Dankzij zijn performance en vocale prestatie werd de Amsterdammer de Tom Jones van Nederland en kwam hij in de belangstelling te staan van De Reuver die voor Cramer een auditie lospeuterde bij Frans Meijts die in Bussum Soundpush Studio bestierde.
Las Vegas
Het eerste singletje dat hij als solo-artiest opnam en naderhand heel veel saffiertjes in de groef kreeg was Zai Zai Zai. “Op vakantie in Italië hoorde De Reuver Dit liedje op de radio”, vertelt Cramer. “In allerlei platenzaken zong ze het pakkend refreintje van deze song. Uiteindelijk ontdekte ze dat het om het liedje Una Tranquilo van Riccardo del Turco ging. We hebben er een Engelse tekst op laten maken en ik zong Zai Zai Zai naar de zevende plaats in de Nederlandse hitparade. Daarna bleven de hitgevoelige plaatjes, die voor een deel uit het zonnige Italië kwamen, een beetje uit zoals het indringende liedje Agata van Nio Ferrer dat via Cramer voorzien werd van zijn toen karakteristieke knik-in-de-stem.
“En dan komen we aan bij De Clown”, aldus Cramer die er even voor gaat zitten. “Kijk, het is een prachtig liedje. Het was een bewerking van het Franse succes Allez Viens On Danse van de Franse wetenschapper annex artiest Georges Chatelain die verpakt zat in zijn album Un autographe uit 1966. Uit de pen van levensliedproducent Pierre Kartner vloeide de treurige tekst. Al met al heeft dit nummer lang mijn carrière beïnvloed. Met dit nummer kwam ik in een potje terecht. En als mensen je doorlopend herinneren aan dit nummer dan is het heel moeilijk om daaruit te ontsnappen. Daar zijn heel wat jaren overheen gegaan.”
Cramer nam het initiatief om in het buitenland zijn creatieve ommekeer te bewerkstelligen door zich te storten in een geheel ander genre: dat van de musical. “In Las Vegas bijvoorbeeld kwam ik via mijn broer die daar werkte in contact met Frank Sennes. Hij was theaterdirecteur. Hij zocht iemand voor een rol in de musical Evita. Na een auditie kon ik mijn debuut maken. Deze ommekeer vormde de basis voor mijn verdere carrière. Zo kreeg ik in 1993 een rol in de Nederlandse bewerking van The Phantom of the Opera. De gecompliceerde hoofdrol heb ik uiteindelijk in drie jaar liefst 425 keer gespeeld. Daarna kreeg ik meerdere rollen in musicals. Ik begaf me met mijn stem bij elk optreden op een racecircuit waarop je niet altijd plankgas kunt rijden. De nuance. Heerlijk.”
Om de scherpe bochten, chicanes en de lange rechte stukken te tonen, opent Cramer in zijn werkkamer een kast waarin de nodige geluidsapparatuur staat. Een paar knoppen gaan om en uit de boxen dendert een orkestrale sound. De Amsterdammer pakt de microfoon en zet het prachtige nummer It Was A Very Good Year in, dat ooit beroemd werd dankzij Frank Sinatra. Prachtig. Nadat hij het nummer heeft voltooid heeft Cramer nog een oneliner in petto. “Kijk, je kunt Max Verstappen een snelle auto geven maar ook hij moet bij elke scherpe bocht afremmen. Dat is de dynamiek. Ook in mijn vak. Actie, reactie. Het publiek waardeert dat.”
Fotografie: Nico Brons
